Redaksiyon, özgün ve yeni bir yazı üretimi değil, halihazırda yazılmış bir metnin analiz edilerek düzeltilmesidir. Yazılı bir metnin, okuyucuya sunulmadan önce son kez dil bilgisi, imla ve yazım kurallarına göre gözden geçirildiği aşamadır. Redaksiyon, 15. yüzyılın başlarında kullanıldığı gibi, kelimenin tam anlamıyla “düzenlemek” ve “yayına hazır hale getirmek” anlamına gelir. Bu işlem metindeki anlam bütünlüğünü sağlamak ve kuvvetlendirmek için kullanılır.
Redaksiyon, çoğunlukla kaynak dosyalarda değil direkt basılı belgelerde kullanılır. Metinleri düzenleyerek yayıma hazırlayan kişilere redaktör denir. Redaktörler için, metindeki kelimelerin okuyucuya tercümanı da diyebiliriz. Çevirilerde, anlamı okuyucuya aktarabilmek için okuyucunun büyüdüğü ve yetiştiği toplum kültürüne göre metne ekleme ya da çıkarma yapılabilir. Redaksiyon, bu bakımdan, son hataların giderildiği ancak içeriğe müdahalenin de bulunduğu ve editörlüğe benzer adapte işlemidir.
Redaktör Sırasıyla Nelere Dikkat Etmelidir?
Redaksiyon işlemi boyunca dikkat edilmesi gereken 3 ana madde vardır:
- Redaktör, üzerinde çalıştığı metindeki yazım ve imla hatalarını tespit etmelidir.
- Akıcılığı sağlamak adına, kullanılmış olan gereksiz kelime veya kelime gruplarını çıkarmalıdır.
- Bilgi ve anlam bütünlüğünü koruma adına, mantık hatalarını bulup, çelişkili söylemleri elemeli ya da düzeltmelidir.
3 Redaksiyon Yöntemi
- Bölgeye Özgü Redaksiyon: Gizli kişisel bilgilerin ayrıntılı yazılı olduğu, örneğin sağlık bilgileri ya da kimlik bilgileri gibi detayların bulunduğu metinden bu bilgiler çıkarılabilir.
- Eşleştirme Redaksiyon: Bu metot sayesinde ifade ve anlam eşleştirilir. Metindeki unsurların anlamı pekiştirecek şekilde birbirini desteklemesi sağlanır.
- Manuel Redaksiyon: Redaktör düzeltmesini bir elektronik ortamda yapmıyor ise, düzeltmekte olduğu verilere şahsen müdahale etmelidir. Bu süreçte redaksiyon’un yasal ve eksiksiz olabilmesi adına bir denetleyiciden bu süreci takip etmesi talep edilebilir.
Redaksiyon Sektörünü Gelecekte Ne Bekliyor?
Toplum arasında aslında redaksiyon çok bilinmiyor olsa da halen önemini korumakta. Her ne kadar basın ve yayıncılıkta kullanımı önemini korusa da çağımızın getirdiği teknoloji sebebiyle tüm metinler sanal dünyada oluşturulmaya başladı. Gazetecilik sektöründe yayın politikası doğrultusunda yapılmaya devam edecek, imla ve yazım kurallarında yalın dille kullanım tercih edilecektir. Kişisel konularda yazılan metin yazarlığı sektöründe ise internete olan düşkünlük artacak, artık redaksiyonlar da çevrimiçi ve internetten yapılabilecektir.
